Girişim ve Teknoloji Değerleme” Çalıştayı Gerçekleşti
Üniversiteler tarafından düzenlenen “Girişim ve Teknoloji Değerleme” Çalıştayı 16-17 Kasım 2022 tarihlerinde İÜ İşletme Fakültesi ev sahipliğinde gerçekleşti.
Çalıştayın açılış konuşmalarını İÜ Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Mustafa Oral ÖNCÜL, İÜ İşletme Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Kamil Ahmet KÖSE, TÜRKPATENT Başkanı Cemil BAŞPINAR, İstanbul Kalkınma Ajansı (İSTKA) Genel Sekreteri İsmail Erkam TÜZGEN ve Entertech İstanbul Teknokent Genel Müdürü Muhammed Kasapoğlu yaptı.
Girişimcilik Önemli Bir Deneyimdir
Prof. Dr. Mustafa Oral Öncül konuşmasında, “Girişimcilik önemli bir deneyimdir. Gençlerin girişimcilik serüveninde nasıl yol alacağını bilmesi gerekmektedir. Başarısızlıkların başarıya dönüştürülmesi gelişme sağlamaktadır. Gençlerin umudunu kaybetmeden çalışmaya devam etmesi gerekmektedir.” dedi.
Girişim Sermayesi Şirketleri Ekosisteme Önemli Katkılar Sunmaktadır
İÜ İşletme Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Kamil Ahmet KÖSE konuşmasında, “Ar-Ge giderlerinin %82’si Start-up şirketlerine harcanmaktadır. Start-Up şirketlerinin avantajlarından biri çok hızlı büyüme gösterebilmeleridir. Dezavantajları ise değerleme problemi yaşamaktadırlar. Banka kredilerinden start-up işletmelere harcanan gider %3 oranındadır. Bu şirketlerin sermayeye ihtiyacı bulunmaktadır. Girişim sermayesi şirketleri bu finansmanları gerçekleştirerek ekosisteme önemli katkılar sunmaktadır.” dedi.
Chicago Üniversitesi öğretim görevlisi Uğur Akçivit’in yaptığı çalışmadan söz eden Prof. Dr. KÖSE, işletmelerin patent kalitelerinin küçük firmalarda daha yüksek olduğunu, büyük firmaların patent kalitelerinin düşük olduğunun belirtildiğini ve küçük firmalar sermayeyi patent, yenilik geliştirme gibi parametrelere harcarken büyük firmaların küçük firmaları satın alıp patent duvarları oluşturmaya çalıştığını bu sebeple küçük firmaların desteklenmesi gerektiğini ifade etti.
Fikri Hakların Amaç Olmaktan Çıkıp Araç Haline Gelmesi Gerekmektedir
TÜRKPATENT Başkanı Cemil BAŞPINAR konuşmasında, Türkiye’de Fikri Mülkiyetlerin üretiminin %50 sinin İstanbul’da olduğunu vurguladı. En iyi 100 bilim ve teknoloji kümelenmesi sıralamasında İstanbul’un 69. sıradan (2018), 46. sıraya (2022) yükseldiğini belirten BAŞPINAR, “Fikri hakların amaç olmaktan çıkıp araç haline gelmesi gerekmektedir. Fikri mülkiyetlerin gücünden yararlanmak gerekmektedir. Fikri varlıkların değerlemesi anlamında gelişme gösterilmektedir. Patentlerin değerlemesi konusunda TÜRKSMD kurulmuştur, bu bağlamda gelişme devam etmektedir.” şeklinde konuştu.
Değerleme Probleminin Çözülmesi İçin Model Geliştirilmesi Önemlidir
İSTKA Genel Sekreteri İsmail Erkam Tüzgen, çalışma alanlarının; start-up girişimleri, sanayinin dönüşümü, yaratıcı endüstriler, çocuk ve gençlere geleceğin becerilerinin kazandırılması olduğunu belirterek değerleme probleminin çözülmesi için model geliştirilmesinin önemli olduğunu vurguladı. “Ekosistemde tüm parçaların dengeli çalışması sistemi ilerletmektedir, girişimciliğin de bu şekilde ilerlemesi gerekmektedir. İSTKA’nın Kızıl Elması İstanbul’u global girişimcilik şehri haline getirmektedir. Girişimcilik bambu gibidir, emek verilirse birden çok hızlı büyüme göstermektedir.” dedi.
Yatırımlar Pazarlık Usulü Olarak İlerlemektedir
Entertech İstanbul Teknokent Genel Müdürü Muhammed Kasapoğlu konuşmasında, “Girişimcilik tüm dünyada itici güç haline geldi. Dünyada bilgi üretimi Ar-Ge ve İnovasyon ile artmaktadır. Erken aşama girişimcilerin nakit akışları olmadığı için değerleme problemleri bulunmaktadır. Yatırımlar pazarlık usulü olarak ilerliyor. Yatırımcı ile girişimci arasındaki yatırım değer farkının en aza indirilmesi ve doğru eşleştirilmesi gerekmektedir.” şeklinde konuştu.
Açılış konuşmalarının ardından “İnovasyonla Fark Yaratmak” başlıklı konuşma başladı.
İnovasyon Risk Almaktır, Empati Gerektirir
Kastamonu Entegre Global İş Planlama ve İnovasyon Direktörü Dr. Hüseyin GÜLER, anlamlı bir amaç için empatiyle değer yaratma felsefesine değindi. Dr. GÜLER, inovasyonda dört temel özelliğin; yenilik iştahı, çizginin dışında düşünmek, sistem ve ekosistem diyerek kurumsal perspektifte inovasyona bakış açısında ortaya çıkan konuların stratejik hırs, disiplin, çift elli organizasyon, keşif odaklı liderlik olduğunu belirtti. Dr. GÜLER, “İnovasyon hayata yenilik getirmektir. Pandemi sonrası BANİ kavramı ortaya çıkmıştır. BANİ ile yaşadığımız dünya kırılgan, endişeli, doğrusal olmayan ve anlaşılmaz olarak ifade edilmiştir. İnovasyon birden parlayan bir ampul değildir, bir süreçtir. Derin ve disiplinli çalışma sonrası ortaya çıkar. Başarısızlıklar inovasyonun önemli parçalarıdır. Miladını doldurmuş bilgiler ortadan kaldırılıp yeni fikirler kucaklanmalıdır. İnovasyon risk almaktır, empati gerektirir. Kullanıcıların beklentilerini iyi anlamak gerekir. Empati ile yola çıkılmalı analitik düşünme ile devam edilmelidir.” dedi.
Değerlemeye Akademik Bir Yaklaşım
İÜ İşletme Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Vedat SARIKOVANLIK moderatörlüğünde gerçekleşen “Akademik Yaklaşım ile Girişim Değerleme” başlıklı panelde İÜ İşletme Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Belkıs SEVAL, İÜ İşletme Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Semra TAŞPUNAR ALTINTAŞ, İÜ İşletme Fakültesi Öğretim Üyesi Dr. Öğr. Ahmet Kerem ÖZDEMİR, İÜC Mühendislik Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Şah İsmail KIRBAŞLAR ve AIQ Teknoloji Kurucusu Dr. Hakan ÖZKARA tarafından girişimlerin değerlerinin tespit edilmesine yönelik bilimsel yöntemler ele alındı. Panelistlerden İÜ İşletme Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Belkıs SEVAL, “Değerleme ekonomiye bağlıdır, ülke riski yatırımı ve yatırımcıya doğrudan etkiler.” şeklinde vurguladı.
Buluşların Değerlendirilme Yöntemleri
Öğr. Gör. Abdulkadir ŞAHİNER moderatörlüğünde gerçekleşen “İş Fikri ve Teknoloji Değerleme" başlıklı panelde, Türk Avrupa Patent Vekili Erdem KAYA, Sınai Mülkiyet Değerleme Uzmanı Murat ÖRÜMCEK ve Fikri Mülkiyet Hakları Uzmanı Nilüfer COŞKUNER tarafından girişim firmalarının teknolojilerine dair fikri sınai mülkiyetlerinin değerleme yöntemlerine değinildi. Panelistlerden Murat ÖRÜMCEK, “Patentin gerçek değeri için bağımsız müzakereler yapılmalıdır.” şeklinde belirtti. Erdem KAYA, “Değer/fiyat oranı ne kadar yüksekse ürün o kadar inovatiftir ve piyasada yer alabilir.” şeklinde ifade etti. Nilüfer COŞKUNER, “Patent değerleme raporu alındıktan sonra alıcı ve patent sahibi arasında müzakere yapılarak ticarileştirme gerçekleşmektedir.” şeklinde belirtti.
Yatırımcı Gözünden Değerleme
İstanbul Teknoloji Transfer Ofisi (TTO) Genel Müdürü Aral Barkın ARAK moderatörlüğünde gerçekleşen “Yatırımcı Yaklaşımı ile Girişim Değerleme" başlıklı panelde, GF Stratups Kurucusu Engin ALEMDAR, StartupFon Girişim İlişkileri Yöneticisi Atahan ACARTÜRK, Craft Capital Kurucusu Sinan YILDIRIM ve Ventures & Mentors League Kurucusu Ufuk BATUM tarafından girişimlerin değerini belirlerken yatırımcıların dikkat ettiği hususlar ele alındı. Atahan ACARTÜRK, “Girişimci değerleme sunduğunda değerlemede esnek olup olmadığı sorulur.” şeklinde dile getirdi. Engin ALEMDAR, “Yatırımcının dikkat ettiği hususlar takım, sürdürülebilirlik, ölçeklenebilirlik, finans ve stratejidir.” şeklinde vurguladı. Sinan YILDIRIM, “Start-up daha önce bir yatırım almışsa ikincisini alması daha kolaydır.” diye belirtti. Ufuk BATUM, “Girişimcilerin iyi bir finansal okur yazarlığa ihtiyacı vardır.” şeklinde vurguladı.
Girişim Değerlemede Finansal Okur Yazarlık
Biruni Teknopark Genel Müdürü Sezgin ERZAN moderatörlüğünde gerçekleşen “Finans Yaklaşımı ile Girişim Değerleme" başlıklı panelde, Octet Türkiye Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Selim SEVAL, Merit Risk Yönetimi ve Danışmanlık Yönetici Ortağı Emre DEMİRKOL, Valura Kurucusu Gökhan ACAR ve İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa Öğretim Üyesi aynı zamanda Entertech İstanbul Teknokent Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. İlhan Kerem ŞENEL tarafından girişimlerin değerlerinin tespit edilmesine yönelik finansal yöntemler konuşuldu. Prof. Dr. İlhan Kerem ŞENEL, “Değerleme subjektiftir. Değerleme yapılırken birden fazla parametre değerlendirilir.” şeklinde açıklama yaptı. Dr. Selim SEVAL, “Girişim yaptığınız toplumun sizi anlaması gerekir.” diye vurguladı. Emre DEMİRKOL, “Yatırımcı, start-up şirketi hakkında risk faktörlerine göre de bilgi edinmelidir.” şeklinde belirtti. Gökhan ACAR, “Coğrafya değerlemeyi etkileyen bir husustur, ülke piyasasına göre ürün değeri değişir.” diye belirtti.
Yatırım İçin Sezgisel Bakış Çok Önemlidir
Borsa İstanbul İş Geliştirme Yöneticisi Mustafa YILDIZ, “Borsa İstanbul Özel Pazar Hakkında” isimli sunumu gerçekleştirdi. YILDIZ sunumunda “Özel pazar yeri girişimci ile yatırımcıların bir araya getirildiği bir platformdur. Özel pazar, organize bir pazar yeri değildir, doğrudan bir satış bulunmaz. Melek yatırımcı ve kurumsal yatırımcılar özel pazarın yatırımcılarıdır. Yatırımcılar girişimleri kendi değerlendirir, özel pazar platformu değerleme yapmaz.” dedi. Yatırım için sezgisel bakışın çok önemli olduğunu dile getirdi.
Değerleme Kavramına Girişimci Yaklaşımı
Aihear Teknoloji Kurucu Ortağı Sebahattin ÜNLÜ ve Nivogo Kurucu Ortağı Cem YÜCEBAĞ “Yatırım Almış Girişim Gözüyle Değerleme” başlıklı sunumlarını yaptı.
Çalıştayın ikinci gününde farklı disiplinler ve farklı bakış açılarından akademisyenler, profesyoneller ve girişimcilik ekosisteminden uzmanlar bir araya gelerek ‘girişim değerleme sürecinin’ önündeki fırsatları, engelleri ve değiştirilmesi gereken hususları değerlendirdi.
.webp)
.jpg)
.webp)